Dişler ile ilgili problemler, vücut sağlığı ve gülüş estetiği bakımından önem taşır. Dişlerde çapraşıklık, çene ve eklem bozuklukları gibi rahatsızlıklar diş teli tedavisi (ortodontik tedavi) ile düzeltilebilir. Diş teli tedavisinde uygulanan çeşitli yöntemler ve kullanılan malzemeler vardır. Çıkarılabilir veya sabit diş telleri kullanılır. Hastanın yaşı, beklentileri, dişlerdeki çapraşıklık miktarı, iskeletsel bozukluklar gibi faktörler ortodontik tedavi yönteminin belirlenmesinde diş hekimine yardımcı olur. Diş teli tedavileri, alanında uzman diş hekimi olan ortodontistler tarafından uygulanır. Bu tedavi sırasında çenelere ve dişlere belirli miktarlarda kuvvetler uygulanarak dişlerin ideal konuma gelmesi sağlanır. Daha güzel bir gülüşe sahip olmak isteyen kişiler tarafından başvurulan bir tedavi yöntemidir.
Diş Teli
Diş teli olarak bilinen tedavi, aslında braket ve tellerden oluşan bir mekanizmadır. Braket, her bir diş üzerine yapıştırılan metal, plastik gibi malzemelerden üretilen ve telin sabit durmasını sağlayan materyaldir. Diş telleri braketler üzerine tutturulur ve belirli periyotlarda teller üzerinde sıkma ve gevşetme işlemi yapılır. Tellere uygulanan kuvvet braketler aracılığıyla dişlere iletilir. Böylece dişlerin istenilen yön, pozisyon ve miktarda hareketi sağlanır. Diş teli tedavisinde braket ve tellere ek olarak lastik, bant, tüp, yüz maskesi gibi materyaller kullanılır.
Braket Çeşitleri
- Metal Braket: Temelde kullanımı çok yaygın olan braket çeşididir. Ancak, estetik açıdan metal görünümden memnun olmayan kişiler tarafından tercih edilmez.
- Seramik Braket: Beyaz renkte oldukları için estetik görünüm açısından daha uygundur. Ancak metal braketlere göre sağlamlığı daha azdır.
- Kompozit Braket: Bu braketler kompozit dolgu maddesinden yapılır. Beyaz renktedir. Ancak, zamanla renk değişimi olabilir.
- Kapaklı Braket: Tel ve braket arasında bir kapak bulunur. Tel ile braket arasındaki sürtünme daha azdır.
- Lingual Braket: Dişlerin ağız boşluğuna bakan iç yüzeylerine uygulanır. Dışarıdan gözükmedikleri için sık tercih edilir.
- Şeffaf Plak: Şeffaf materyalden oluşan bu plak alt ve üst çeneye ayrı olarak uygulanan iki parçadan oluşur. Ancak belirli sıklıklarla (ortalama haftada bir) ölçü alınarak yenilenmesi gerekir.
Şeffaf Diş Teli
Şeffaf plak olarak da bilinen şeffaf diş teli, braketsiz bir tedavi yöntemidir. Her dişe tek tek uygulanan braketler yerine çenelerdeki dişlerin tamamını kaplayacak şekilde şeffaf plaklar uygulanır. Alt ve üst çene için ayrı yapılır. Uygulaması sırasında uyuşturma işlemi yapılmaz. Dişlerin ölçüsü alınarak, özel bilgisayar programları aracılığıyla haftalık olarak ilerleme planlanır, bilgisayar üzerinden tedavinin ilerleme aşamaları ve bitmiş hali görülür. Bilgisayar yardımıyla hazırlanan plaklar, hastaya takılır ve belirli periyotlarda yenilenir. Braketlerde olduğu gibi aktif kuvvet değil, pasif kuvvet uygulanır. Bu nedenle tedavinin başarılı olması için, hastanın kontrollerini aksatmaması ve plakları ortodonti uzmanının yönlendirdiği şekilde kullanması önem taşır.
Diş Teli Ne İşe Yarar?
Doğumsal olarak meydana gelen anatomik diş ve çene bozuklukları, diş teli yardımıyla düzeltilir. Çeneleri dar ve kısa olan kişilerde dişler düzgün yerleşemeyeceği için, dişlerde çapraşıklık görülür. Tam tersi alt ve üst çene kemikleri geniş ve uzun ise dişler aralıklı olarak konumlanır. Uyku apnesi, ağız solunumu, dil itmesi gibi problemleri olan kişilerde diş hizalanmasında bozukluk görülür. Alt ve üst dişler kapatıldığında dişler birbiri üzerine tam olarak oturmuyorsa (maloklüzyon) ya da alt dişler üst dişlere göre daha ileride konumlanıyorsa bu tür şikayetler tel tedavisi aracılığıyla birkaç sene içerisinde düzeltilir.
Diş Teli Çene Yapısını Düzeltir Mi?
Çene yapısındaki bozukluklar, ortodontik diş teli tedavisiyle düzeltilebilir. Uygun yaşlarda, uygun yöntemle gerçekleştirilen tedavi sonucunda alt ve üst çenelerin konumları ve çenelerin yapısı düzelir.
Diş Teli Tedavisi
Dişlerdeki çarpıklıkların, diş arasındaki boşlukların (diastema), çene eklemi düzensizliklerinin giderilmesinde, implant tedavisi için yer açmak gerektiğinde uygulanan ve kısmen uzun süreli bir tedavi yöntemidir. Mini vida, plak gibi ek yöntemler gerekmediği sürece lokal anestezi uygulanmaz.
Diş Teli Tedavisi Uygulanan Yaş Aralığı
Diş teli, 7’den 70’e herkese uygulanabilen bir tedavi yöntemidir. Ancak, yetişkinlerde gelişim tamamladığından dolayı iskeletsel bozuklukların düzeltilmesi için diş teli tedavisine ek olarak cerrahi işlemler gerekir. Bu nedenle çene büyümesi aşırı veya az olan kişilerin çok küçük yaşlarda diş hekimi muayenesi olarak diş teli tedavisine başlaması önem taşır.
Diş Teli Nasıl Takılır?
Uzman bir ortodontist tarafından yapılan muayene sonucunda diş teli tedavisinin şekline karar verilir. Belirlenen diş teli tedavisinin biçimine uygun olarak gerekli malzemeler alınır. Özel aparatlar yardımıyla dudak ve yanakların dişlerle teması kesilerek, dişlere tükürüğün ulaşması engellenir. Dişler kurulandıktan sonra özel yapıştırıcılar aracılığıyla braketler diş yüzeyine yapıştırılır. Braketler yapıştırıldıktan sonra diş telleri braketler üzerine takılır ve kuvvet verilir.
Diş Teli Ne Kadar Süre Takılır?
Diş telinin tedavi süresi çok değişkendir. Bu süre, hasta uyumu, uygulanan tedavinin şekli, hastanın genel sağlık durumu, iskeletsel veya dişsel bozuklukların şiddeti gibi birçok faktörden etkilenir. Tedavi, ortalama 1-2 yıl sürmekle birlikte, bu süreç daha uzun veya kısa olabilir. Diş teli tedavisi sonlandırıldıktan sonra hastaya 6 ay-1 yıl süre ile kullanması gereken koruyucu şeffaf bir plak (retainer) verilir. Bu plak, pekiştirici apareydir, dişlerin eski pozisyonuna dönmesini ve bozulmasını engeller.
Diş Telleri Renkleri
Diş teli tedavisinde hastaların tercihine bağlı olarak mavi, yeşil, kırmızı, sarı, pembe gibi çeşitli renk tonlarında braket ve lastikler kullanılabilir. Özellikle çocuklar ve gençler tarafından tercih edilen renkli diş teli, tedaviyi daha keyifli hale getirir.
Diş Teli Öncesi ve Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Diş teli tedavisi öncesinde detaylı muayene yapılarak, ileride problem yaratabilecek diş çürüklerinin, diş eti rahatsızlıklarının ortadan kaldırılması gerekir. Dolgu, kanal tedavisi, diş taşı temizliği, diş çekimi gibi işlemler tamamlandıktan ve hastanın dişleri tedaviye hazır hale geldikten sonra diş teli tedavisine başlanır.
Braketler ve teller besinlerin tutunabileceği girintili çıkıntılı alanlara sahiptir. Bu nedenle diş teli tedavisi gören kişilerin ağız ve diş bakımına ekstra özen göstermesi gerekir. Yemeklerden sonra dişleri fırçalanması ve özel olarak tasarlanmış diş fırçalarından faydalanılması önemlidir. Ayrıca ağız çalkalama suları da ağız hijyenine destek olur. Braketlerde kırılma, kopma veya tellerin yerinden çıkması gibi olumsuz durumlarla karşılaşmamak için kuruyemiş, elma, havuç, sakız, mısır gibi sert ve yapışkan gıdalardan mümkün olduğunca uzak durmak gerekir.
Diş teli tedavisinden sonra dişlerin eski haline geri dönmemesi ve yıllarca uygulanan bu tedavinin boşa gitmemesi için, diş hekimi tarafından kişiye özel hazırlanan pekiştirici şeffaf plakların kullanılması gerekir.
Diş Teli Tedavisinin Faydaları
- Dişlerin yapısı ve kapanışı düzeldiği için beslenme düzeni ve etkinliği artar.
- Güzel bir gülüşe sahip olan kişilerin özgüveni artar.
- Çapraşık dişlerin çevresindeki diş etleri doğru pozisyonda bulunmaz. Tel tedavisi sonrasında diş eti problemleri çözülür.
- Konuşma daha belirgin ve anlaşılır olur.
- Dişlerin birbiri üzerine tam oturmaması nedeniyle ortaya çıkan çene eklemi bozuklukları ve ağrıları ortadan kalkar.
- Dişlerdeki çarpıklıklar giderildiği için dişlerin temizlenmesi ve bakımı daha sağlıklı yapılabilir. Böylece diş çürükleri azalır.
- Dişlerin dizilimindeki düzensizlikler, dudak ve yüz şeklini de etkiler. Diş teli tedavisi sonrasında dudak ve yüz görünümü iyileşir.
Diş Teli Ağrısına Ne İyi Gelir?
Diş teli tedavisi sırasında uygulanan kuvvetler, bazen dişlerde ağrıya sebep olur. Bu ağrıların giderilmesi için hekim tarafından reçete edilen ağrı kesicilerden destek alınabilir. Ayrıca, yumuşak ve soğuk gıdalar tüketmek ağrı hissini azaltmaya yardımcı olur.
Diş Teli Tedavisi Fiyatları
Diş teli tedavisi konusunda net bir fiyat söylemek mümkün değildir. Planlanan tedavinin şekline, kullanılan malzemelerin kalitesine, diş ve çenelerin bozukluğuna, tedavinin süresine göre diş teli tedavisi fiyatları değişkenlik gösterir. Dişlerinde çapraşıklık, ayrıklık olan, çene bozukluğu şikayeti yaşayan kişiler, diş teli tedavisi ile bu problemlerine çözüm bulabilirler. Siz de benzer şikayetler yaşıyor ve diş teli tedavisi hakkında daha detaylı bilgi edinmek istiyorsanız deneyimli diş hekimi kadrosuyla hizmet veren hastanelerimizin ortodonti klinikleri ile iletişime geçebilirsiniz.
* Bu içeriğin geliştirilmesinde İsü Dent Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde ISUDENT’de tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir.