Diastema (Ayrık Diş) Nedir?

Dişlerde oluşan bazı rahatsızlıklar kişiyi kozmetik ya da estetik açıdan olumsuz etkileyebilir. Halk arasında ayrık diş olarak da bilinen dişler arası boşluğu ifade diastema bu sorunlardan biridir. Sadece sağlık açısından değil estetik kaygılar nedeniyle de diastema tedavi edilmek istenen bir durumdur. Diastemanın nedenleri ve tedavisi hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için yazımızı takip edebilirsiniz.

Her yaştan kişiyi etkileyebilen diastema çocukluk çağlarında süt dişlerinde de meydana gelebilir. Süt dişlerinde meydana gelen ayrık dişin farkı ise bu dişlerin düşmesi ile problemin son bulmasıdır. Bu nedenle genelde süt dişlerde tedaviye ihtiyaç duyulmaz.

Genetik olarak oluşan bir diastema mevcut olduğunda önlenmesi pek mümkün değildir fakat genetik olmayan diastemada iyi ağız hijyeninin önemi büyüktür. Düzenli diş temizliği ve diş hekimi kontrolleri ile diş eti hastalıkları önlenebilir. Bu sayede dişler arasında boşluk oluşmasının da önüne geçilmiş olur. Aynı zamanda kişinin diş eti hastalığı belirtileri varsa, bu belirtilerin en kısa sürede tedavi edilmesi diastemanın önlenmesine yardımcı olur. Genetik olmayan diastemayı engellemek için yapılabilecekler şunlardır:

• Düzenli diş fırçalama
• Diş ipi kullanımı
• Düzenli diş hekimi kontrolü
• Dişleri etkileyebilecek alışkanlıklardan uzak durulması

Diastema Nedenleri

Diastema özellikle genetik olarak aktarılan bir durumdur. Fakat genetik dışında da bu duruma neden olan etkenler vardır. Kişinin dişleri arasında eksiklik olması, dişlerin çok küçük olması ve dudağı diş etlerine bağlayan dokunun büyük olması ayrık diş için birer nedendir. Diastemanın diğer nedenleri şunlardır:

• Çocukluk çağında gelişim diastemanın en büyük nedenlerindendir. Özellikle iki ön diş arasındaki boşluk ilkokul çağındaki çocuklarda sık rastlanan bir problemdir. Bu boşluk üst köpek dişlerinin oluşmasıyla kapanma gösterebilir.
• Dişlerin normalden farklı boyutta, şekilde ve konumda bulunması da dişler arası boşluk oluşmasına neden olur.
• Dişeti hastalıklarına sahip olmak da diastema için bir nedendir. Özellikle dişlerde bulunan bir enfeksiyon diş dokusuna zarar vererek dişlerin gevşemesine ve boşluklar oluşmasına neden olabilir.
• Çocukluk çağında süt dişlerinin düşmeye başlamasıyla yerine gelen yeni yetişkin dişleri arasında da boşluklar oluşabilir.
• Alt dudağı sürekli ısırmak, parmak emmek gibi ön dişlere baskı uygulayan alışkanlıklar dişler arasında boşluğun bir nedenidir.
• Diastemanın en yaygın nedeni diş eti hastalıklarıdır. İlerleyen diş eti enfeksiyonu çene kemiğine zarar vererek dişler arasında boşluk oluşmasına neden olur.

Diastema Belirtileri

Diastemanın tek belirtisi dişler arasında boşluk oluşmasıdır. Dişlerde ayrık bir görünüm olması diastema teşhisi için yeterlidir. Diş hekimi tarafından yapılan diş muayenesinde dişler arasında dar ya da geniş bir boşluk tespit edildiğinde tedavi edilebilir bir durumdur. Diastemaya neden olan yaygın neden diş eti iltihabının ise belirtileri şunlardır:

• Kırmızı diş etleri
• Diş eti kanaması
• Ağız kokusu
• Dişlerde gevşeme
• Diş eti çekilmesi

Diastema Nasıl Tedavi Edilir?

Diastema her zaman tedavi edilmesi gereken bir sorun değildir. Fakat bu görüntü kişiyi rahatsız ediyorsa çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Eğer diastemanın nedeni diş eti hastalığıyla bu kozmetik tedavilerden önce diastema tedavisi için diş eti hastalığının giderilmesi gerekir. Aksi durumda tedavinin devamlılığı sağlanamaz ve diş eti hastalığının ilerlemesine neden olabilir. Diş eti hastalığını tedavi etmek için kullanılabilecek yöntemler şunlardır:

• Kök Düzeltme: Hafif bir diş eti hastalığı durumunda kök düzeltme işlemi uygulanabilir. Diş eti uyuşturularak gerçekleştirilen bu işlemde diş eti altında bulunan bakterilere ulaşılabilir ve derin bir temizlik işlemi uygulanmış olur.
• Diş Eti Flebi Ameliyatı: Orta ve ciddi derecede diş eti hastalığı olan kişilerde diş eti flebi ameliyatına başvurulur. Diş eti ameliyatı ile diş eti hattı boyunca bir kesi açılır. Bu kesi ile diş hekimi diş köklerini görebilir. Diş kökleri temizlendikten sonra diş etleri yeniden konumlandırılır ve dikilir. Eğer diş eti bölgesinde bir kemik kaybı bulunuyorsa diş kemiği grefti de eklenebilir.

Diş Telleri

Diş telleri ile dişler arasındaki boşluk kolaylıkla tedavi edilebilir. Fakat diastema dişlerdeki boyut küçüklüğünden değil normal boyuttaki dişlerin konumlarından kaynaklı bir boşluk oluşuyorsa tedavi eder. Diş telleri dişlere baskı uygular ve bu boşluğun giderilmesini sağlar.

Diş Kaplamaları ve Diş Yapıştırma

Dişlerde boyut olarak küçüklük mevcut ise diş yüzeyine yapılan kaplamalar ile dişlerin boyutları normale ulaşır ve dişler arası boşluk giderilmiş olur. Diş kaplama için diş çevresinde bir reçine uygulanır ve porselen kaplamalar üzerine takılır. Aynı şekilde diş minesi ile aynı renkte olan diş yapıştırma seçeneği de doğal bir görünüm ile diastemanın tedavi edilmesine yardımcı olur.

Diş İmplantları

Kişide dişler arası boşluk olmasının nedeni eksik bir diş ise implantlar ile eksik diş sorunu giderilir. Çene kemiğine metal vidalar ile yerleştirilen yeni dişler sorunun giderilmesine yardımcı olur.

Frenektomi

Eğer diastemanın sebebi bağ dokulardaki kalınlık ise frenektomi ile bu bant gevşetilir. Fakat sadece bu işlem ayrıklığın giderilmesi için yeterli olmaz. Diş kaplamaları gibi başka bir kozmetik işlem ile birlikte uygulandığında dişler arasındaki boşluğu tamamen gidermiş olur.

Diş Köprüsü

Diş implantına benzeyen bu yöntem diş eksikliğinde kullanılır. Dişin eksik olduğu noktanın iki yanında sağlıklı dişler bulunuyorsa bir köprü ile bu sorun giderilir.

Diastema Tedavisi Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

Diastema tedavisi sonrası dikkat edilmesi gerekenler uygulanan tedaviye göre değişiklik gösterebilir. Eğer kişiye bir implant tedavisi uygulandıysa bir süre beslenme alışkanlıklarının değişmesi gerekebilir iken diş kaplamalarında iyileşme süresi daha hızlıdır. Fakat genel olarak kişinin tedavi sonrası ağız ve diş sağlığına dikkat etmesi gerekir. Diş sağlığını koruyarak tekrar diş eti hastalığının oluşmasının önüne geçilebilir iken uygulanan kaplamalar gibi tedavi seçeneklerinin de daha uzun ömürlü olması sağlanır. Ağız ve diş sağlığını korumak için aşağıda önerilenleri uygulamak önemlidir.

• Dişleri günde 2-3 kez fırçalamak plak birikiminin önüne geçer ve dişler arasında gıda birikintilerinin diş etine zarar vermesini önlemeye yardımcı olur.
• Düzenli aralıklarla diş hekimi kontrolüne gitmek oluşabilecek problemlerin önlenmesine yardımcı olur ve aynı zamanda uygulanan tedavinin kontrollerinin sağlanması için önemlidir.
• Tütün ürünlerinden uzak durmak ağız sağlığını korumaya yardımcı olur.
• Asitli ve alkollü içecekler kullanmak uygulanan tedavinin zarar görmesine neden olabilir. Özellikle asitli içecekleri tüketmeden önce diş hekimine danışılmalıdır. Kaplamalar gibi tedavi yöntemleri bazı durumlarda bu asitli ürünlerden etkilenebilir.
• Diş hekimi onay veriyorsa diş ipi kullanımı ile dişler arasında fazladan gıda kalmasının önüne geçilir. Bu şekilde diş çürükleri ve diş eti hastalıkları riski de azalır.

Her yaştan kişiyi ayrık diş sorunu etkileyebilir. “Ayrık diş nedir?” Dişlerde ayrıklığı ifade eden diastemanın tek belirtisi dişler arasında boşluk bulunmasıdır. Eğer dişleriniz arasında boşluklar bulunuyorsa bu durumun diş eti hastalıkların kaynaklanabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle bir diş hekimi ile iletişime geçmek sağlık için yararlı olabilir. Aynı zamanda eğer kişinin ayrık diş nedeniyle kozmetik kaygıları bulunuyorsa da diş hekimi ile bu görüntü ortadan kaldırılabilir.

* Bu içeriğin geliştirilmesinde İsü Dent Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
* Web sitemizdeki içerikler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Sayfa içeriğinde ISUDENT’de tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir.